نوزادان تازه متولد شده اغلب با مشکلی به نام زردی مواجه میشوند که باعث زرد شدن پوست و سفیدی چشمهای آنها میشود.
این وضعیت به دلیل تجمع بیلیروبین در بدن نوزاد ایجاد میشود. در حالت عادی، کبد بیلیروبین را دفع میکند، اما کبد نوزادان تازه متولد شده هنوز به اندازه کافی قوی نیست و زمان میبرد تا بتواند بیلیروبین را از بدن خارج کند. به همین دلیل، زردی در میان نوزادان پدیدهای رایج است.
زردی نوزاد معمولاً در روز دوم یا سوم پس از تولد ظاهر میشود، اما ممکن است حتی در ساعتهای اولیه تولد نیز بروز کند. اگر نوزاد شما در وضعیت خوبی باشد، زردی خفیف به طور معمول جای نگرانی ندارد و معمولاً در طی یک هفته یا کمی بیشتر به طور خود به خود از بین میرود. با این حال، نوزادان نارس یا آنهایی که سطح بیلیروبین بالایی دارند، نیاز به مراقبتهای پزشکی و نظارت دقیقتری دارند.
شناخت انواع زردی در نوزادان یکی از عوامل کلیدی در انتخاب روش درمان مناسب است. در واقع، اولین گام در مقابله با این بیماری، آگاهی از نوع زردی است. آشنایی با انواع زردی نوزاد به والدین و پزشک متخصص کمک میکند تا بهترین رویکرد درمانی را با توجه به شرایط خاص نوزاد انتخاب کنند. در این مقاله از زردی آنلاین، هدف ما بررسی انواع زردی نوزادان و دلایل ایجاد هر یک از آنها است تا با اطلاعات کاملتری بتوانید تصمیمگیری کنید.
شناخت انواع زردی نوزاد
زردی نوزادان به اشکال مختلفی ظاهر میشود که هر کدام دلایل خاص خود را دارند. طبق منابع معتبر، زردی نوزاد ممکن است به یکی از دلایل زیر بروز کند:
زردی فیزیولوژیک یا طبیعی؛ آیا باید نگران باشیم؟
زردی فیزیولوژیک از روز دوم یا سوم تولد آغاز میشود و در روز پنجم به اوج خود میرسد. پس از آن، به تدریج در عرض چند روز کاهش یافته و معمولاً به طور کامل از بین میرود. زردی فیزیولوژیک به دلیل تولید بیشتر و تجزیه سریعتر گلبولهای قرمز خون در نوزادان رخ میدهد که منجر به افزایش غلظت بیلیروبین در خون میشود. نوزادان تازه متولد شده کبدی نارس دارند که هنوز توانایی کامل دفع بیلیروبین را ندارد. با گذشت زمان و تکامل کبد، این نوع زردی به خودی خود برطرف میشود. انواع زردی فیزیولوژیک عبارتاند از:
- زردی شیر مادر
زردی ناشی از شیر مادر که به Breast milk jaundice معروف است، در اثر وجود مادهای در شیر مادر رخ میدهد که عملکرد کبد را در دفع بیلیروبین مختل میکند. علائم زردی ناشی از شیر مادر معمولاً در هفتههای اولیه پس از تولد ظاهر میشود و ممکن است تا 3 تا 12 هفته ادامه یابد. این نوع زردی در اکثر موارد بیخطر است اما باید تحت نظارت قرار گیرد تا از بروز مشکلاتی مانند نارسایی کبدی جلوگیری شود. زردی ناشی از شیر مادر با زردی ناشی از نقص شیردهی تفاوت دارد؛ در زردی ناشی از نقص شیردهی، کمبود شیر مادر منجر به تجمع بیلیروبین در بدن نوزاد میشود.
- ناتوانی کبد در دفع بیلی روبین
یکی از انواع زردی، زردی ناشی از ناتوانی کبدی است که معمولاً به علت ناتوانی کبد در دفع بیلیروبین یا مشکلات دیگری مانند اختلالات خونی ایجاد میشود. این نوع زردی میتواند در همان روزهای ابتدایی پس از تولد ظاهر شود و نیاز به مراقبت و درمان فوری دارد. این نوع زردی ممکن است بدون درمان بهبود نیابد و در صورت عدم مداخله میتواند منجر به عوارض جدی شود.
- نقص شیردهی
زردی ناشی از نقص شیردهی به دلیل کمبود یا ناکافی بودن شیر مادر رخ میدهد. در این حالت، نوزاد به اندازه کافی تغذیه نمیشود و دفع بیلیروبین از بدن کاهش مییابد. با بهبود تغذیه مادر و افزایش مقدار شیر، زردی ناشی از نقص شیردهی به تدریج کاهش مییابد. در مواردی که میزان زردی بالا باشد و شیر مادر کافی نباشد، ممکن است نیاز به تغذیه نوزاد با شیر خشک تا زمان کاهش علائم زردی باشد.
- نارس بودن نوزاد
نوزادانی که قبل از 37 هفته به دنیا میآیند یا وزن تولد آنها کمتر از 2.5 کیلوگرم است، به عنوان نوزاد نارس شناخته میشوند. در این نوزادان، به دلیل نارس بودن کبد و ناتوانی آن در دفع مؤثر بیلیروبین، زردی شایعتر است. تحقیقات نشان دادهاند که از هر 10 نوزاد نارس، 8 نوزاد به زردی مبتلا میشوند. علائم زردی این نوزادان معمولاً در 24 ساعت اولیه پس از تولد ظاهر میشود و اوج آن در روزهای پنجم تا هفتم است.
زردی پاتولوژیک در نوزادان؛ وقتی مشکل جدیتر از زردی طبیعی است
زردی پاتولوژیک به دلیل مشکلاتی نظیر عفونتهای خونی، ناسازگاری گروه خونی مادر و نوزاد، یا عفونتهای خونی ایجاد میشود. این نوع زردی معمولاً در 24 ساعت اول پس از تولد ظاهر میشود و نیاز به مداخله پزشکی فوری دارد. اگر زردی پس از هفته دوم همچنان ادامه یابد، ممکن است نشاندهنده مشکلات جدیتری مانند اختلالات آنزیمی یا عفونتهای شدید باشد. انواع زردی پاتولوژیک در نوزادان:
- کمکاری تیروئید
زردی در نوزادان میتواند یکی از عوارض کمکاری تیروئید باشد، هرچند این نوع زردی به طور مستقل شناخته نمیشود و بهعنوان بخشی از زردی پاتولوژیک طبقهبندی میگردد. کمبود هورمونهای تیروئید که نقش مهمی در متابولیسم و رشد نوزاد دارند، میتواند به کاهش سرعت دفع بیلیروبین توسط کبد منجر شود. این تجمع بیلیروبین در خون، به بروز زردی منجر میشود. علاوه بر این، در بزرگ شدن طحال نیز میتواند نقش داشته باشد. علائم زردی ناشی از کمکاری تیروئید معمولاً مشابه با علائم زردی پاتولوژیک است و نیازمند تشخیص و درمان سریع پزشکی است.
- فاویسم
فاویسم نوعی کمخونی همولیتیک است که در نوزادان مبتلا به کمبود آنزیم G6PD رخ میدهد. این کمبود آنزیم باعث میشود که گلبولهای قرمز خون در معرض مواد اکسیدان آسیب ببینند و تجزیه شوند. این فرایند تخریب گلبولهای قرمز، منجر به افزایش سطح بیلیروبین در خون و در نتیجه زردی پوست و چشمها میشود. زردی ناشی از فاویسم معمولاً به دنبال مصرف مواد غذایی یا داروهای خاصی که حاوی عوامل اکسیدان هستند، تشدید میشود و نیازمند مراقبتهای ویژه پزشکی است.
- ناسازگاری خون مادر و نوزاد
ناسازگاری خون نوزادان (NAIT) یک بیماری خونی نادر است که در آن سیستم ایمنی مادر به پلاکتهای جنین بهعنوان عامل خارجی حمله کرده و آنها را از بین میبرد. این وضعیت به دلیل تفاوتهای ژنتیکی میان پلاکتهای مادر و جنین رخ میدهد که معمولاً از پدر به ارث میرسند. علائم این بیماری شامل کبودی، بیحالی، لرز، بینظمی ضربان قلب و حتی خونریزی مغزی است که در صورت بروز باید سریعاً به پزشک مراجعه شود. ناسازگاری خون نوزادان میتواند سلامت کودک را به خطر بیندازد و در موارد شدید، منجر به مرگ شود.
- عفونتهای خونی
زردی ناشی از عفونت در نوزادان نوعی زردی غیرطبیعی است که به دلیل وجود عفونتهای خونی مانند سپسیس، عفونتهای ویروسی یا باکتریایی ایجاد میشود. این عفونتها با تخریب گلبولهای قرمز یا اختلال در عملکرد کبد باعث افزایش بیلیروبین خون میشوند. علائم زردی ناشی از عفونت معمولاً با نشانههایی مانند تب، بیحالی، ضعف تغذیه و تغییرات تنفسی همراه است.
تفاوت زردی فیزیولوژیک و پاتولوژیک چیست؟
تفاوت اصلی بین زردی فیزیولوژیک و زردی پاتولوژیک در نوزادان در علت، زمان بروز، و شدت آنهاست؛
زردی فیزیولوژیک که به آن زردی طبیعی نیز گفته میشود، معمولاً از روز دوم یا سوم تولد شروع میشود و در روز پنجم به اوج خود میرسد. این نوع زردی به دلیل نارس بودن کبد نوزاد و ناتوانی آن در دفع بیلیروبین به طور طبیعی ایجاد میشود. در بیشتر موارد، زردی فیزیولوژیک بیخطر است و به تدریج در عرض چند روز از بین میرود. این نوع زردی معمولاً نیازی به درمان خاصی ندارد و خود به خود بهبود مییابد.
زردی پاتولوژیک برخلاف زردی فیزیولوژیک، به دلیل مشکلات جدیتری مانند عفونتهای خونی، ناسازگاری گروه خونی مادر و نوزاد یا اختلالات متابولیک ایجاد میشود. این نوع زردی معمولاً در 24 ساعت اول پس از تولد ظاهر میشود و در صورت عدم درمان مناسب، میتواند عوارض جدیتری مانند اختلالات آنزیمی یا آسیب به سایر ارگانها ایجاد کند. درمان این نوع زردی نیازمند مداخله پزشکی فوری است.
کلام پایانی
در این مقاله، به بررسی انواع زردی در نوزادان پرداختیم و سعی کردیم طی تجربیات چندین ساله خود شما را با انواع زردی کودکان آشنا کنیم.
برای درمان زردی نوزادان شما باید هوشمندانه و با دقت تصمیم بگیرید؛ زیرا انتخابهای ما میتوانند تأثیر زیادی بر روند درمان داشته باشند. یکی از مهمترین این انتخابها، انتخاب بهترین دستگاه زردی نوزاد است.
مجموعه زردی آنلاین با هدف ارائه خدمات و تجهیزات برتر برای خانوادههایی که با زردی نوزاد مواجه هستند، فعالیت میکند. سریع ترین راه درمان زردی نوزاد را از زردی آنلاین بخواهید. ما با اجاره دستگاه زردی نوزاد پیشرفته و باکیفیت، به شما کمک میکنیم تا زردی نوزاد خود را در سریعترین زمان ممکن کاهش دهید و از روند درمانی مؤثر و راحتی برخوردار شوید.
برای اجاره دستگاه زردی نوزاد در تهران، لطفاً با شماره 09124893650 تماس بگیرید. تیم کارشناسان ما با توجه به وضعیت زردی نوزاد شما، دستگاه مناسب را انتخاب کرده و به سرعت به منزل شما ارسال خواهند کرد. با اعتماد به مجموعه زردی آنلاین، آرامش و بهبود نوزاد خود را تضمین کنید.
چرا زردی در نوزادان شایع است؟
سلام حسین عزیز
زردی در نوزادان به دلیل نارس بودن کبد آنها در دفع بیلیروبین ایجاد میشود. این وضعیت در بیشتر موارد طبیعی است و به مرور زمان برطرف میشود.
ببخشید ی سوال فرق زردی فیزیولوژیک و پاتولوژیک چیه؟
سلام دوست عزیز
زردی فیزیولوژیک طبیعی است و خود به خود برطرف میشود، اما زردی پاتولوژیک به دلایل جدیتری ایجاد میشود و نیاز به درمان فوری دارد.
نوزاد نارس چرا بیشتر دچار زردی میشه؟
سلام یزدانی عزیز
در نوزادان نارس به دلیل نارس بودن کبد، دفع بیلیروبین با مشکل مواجه میشود که این موضوع احتمال بروز زردی را افزایش میدهد.
چگونه میتوان زردی نوزاد را درمان کرد در سریع ترین حالت ممکن
سلام جیران عزیز
در موارد خفیف، زردی به خودی خود برطرف میشود، اما در موارد شدید، ممکن است به درمانهایی مانند فتوتراپی یا تغییر رژیم غذایی نوزاد نیاز باشد.
سریعترین راه درمان زردی نوزاد را در صفحه زیر بخوانید؛
https://zardionline.com/fastest-jaundice-cure/
این زردی فیزیولوژیک چیست و چه زمانی ظاهر میشود
سلام هانا عزیز
زردی فیزیولوژیک نوعی زردی طبیعی است که معمولاً از روز دوم یا سوم تولد آغاز میشود و در روز پنجم به اوج خود میرسد.
بنظرتون زردی ناشی از شیر مادر میتونه خطرناک باشه
سلام یارا عزیز
زردی ناشی از شیر مادر معمولاً بیخطر است، اما نیاز به نظارت پزشک دارد تا از بروز مشکلات جدی جلوگیری شود.
برای اطلاع بیشتر از زردی شیر مادر به صفحه زیر مراجعه کنید؛
https://zardionline.com/breast-feeding-jaundice/
چه زمانی زردی نوزاد نگران کننده میشه ؟
سلام کارا عزیز
اگر زردی در 24 ساعت اول تولد ظاهر شود یا بیش از دو هفته ادامه یابد، باید حتماً به پزشک مراجعه شود.
ناسازگاری خون مادر و نوزاد چجوری باعث زردی نوزاد میشه اخه
سلام دوست عزیز
ناسازگاری خون مادر و نوزاد باعث تخریب گلبولهای قرمز و افزایش بیلیروبین در خون نوزاد میشود که منجر به زردی میگردد.
چحوری میشه زردی ناشی از نقص شیردهی را درمان کرد؟
سلام گلینا عزیز
افزایش تغذیه نوزاد با شیر مادر یا در صورت نیاز، استفاده از شیر خشک میتواند به کاهش زردی ناشی از نقص شیردهی کمک کند.
زردی پاتولوژیک چه علائمی داره
سلام دوست عزیز
زردی پاتولوژیک معمولاً در 24 ساعت اول پس از تولد ظاهر میشود و ممکن است با علائمی مانند بیحالی، تب، یا ضعف تغذیه همراه باشد.